مقدمه:
آموزش موسیقی به کودکان یکی از راه‌های تقویت هوش، خلاقیت، هماهنگی، همکاری و علاقه‌مندی به هنر است. موسیقی یک زبان جهانی است که قابلیت ارتباط با همه فرهنگ‌ها و سنین را دارد. برای آموزش موسیقی به کودکان، لازم است که از روش‌های مناسب و جذاب استفاده شود تا کودکان را در فرآیند یادگیری فعال و مشارکت‌پذیر کند. در این مقاله، چهار روش پرطرفدار آموزش موسیقی به کودکان را بررسی خواهیم کرد:
- روش اُرف
- روش کودای
- روش سوزوکی
- روش دالکروز
چهار روش پر طرفدار آموزش موسیقی به کودکان
روش اُرف
این روش توسط گونیلد کئتل و کارل اُرف در آلمان در دهه ۱۹۲۰ توسعه یافت. این روش بر اساس ترکیب خواندن، رقصیدن، بازیگری و استفاده از ساز‌های کوبه‌ای، مانند زایلوفن، متالفن و گلاکنشپل است. درس‌ها با عنصر بازی ارائه می‌شود تا کودکان ، آن را در سطح خود یاد بگیرند. همچنین هنر‌های مختلف با داستان، شعر، حرکت و نمایش ترکیب می‌شود. این روش کمترین ساختار را دارد و موسیقی را در چهار مرحله آموزش میدهد:
- تقلید
- کاوش
- ابتکار
- تألیف
روش کودای
این روش براساس فلسفه زولتان کودای ( کودالی) ، یک آهنگساز مجارستانی است. این فلسفه بر این باور است که آموزش موسیقی باید در دوران کودکی شروع شود و همه قادر به خواندن نت هستند. در این روش، از موسیقی سنتی و ساخته شده با ارزش هنری بالا استفاده می‌شود. در روش کودای، هر درس بر پایه یک سلسله مراتب از ساده به پیچیده بنا شده است.
هر مفهوم جدید بر اساس مفاهیم قبلی توضیح داده می‌شود. خواندن نت هم با خواندن صدا همراه است. یعنی کودکان با شنیدن صدا، نت مربوط به آن را می‌بینند و بالعکس. کودکان ابتدا با استفاده از یک روش «دست‌نشانه»، تسلط بر ریتم‌های پایه و نحوه تغییر صدا را یاد می‌گیرند. دست‌نشانه‌ها علائم دستی هستند که نشان دهنده فاصله صدا از نت دو هستند. برای مثال، وقتی کودکان دست خود را به سمت پایین حرکت می‌دهند، نشان می‌دهند که صدا پایین‌تر از نت دو است. این روش به کودکان کمک می‌کند تا صدا را در فضا تصور کنند و با خواندن سُلفژ (دو-ر-می-فا-سل-لا-سی-دو)، صحت خواندن صدا را بررسی کنند.
چنانچه دسترسی به یوتیوب دارید در اینجا دو ویدئو آموزشی ، برای آشنایی و درک بیشتر این روش آورده ام :
۱- Music Lesson for Kids | Introduction to Singing Solfege & the Kodaly Method
۲ – Rhythm Reading Lesson 1 – Kodaly
روش سوزوکی
این روش توسط شینیچی سوزوکی، یک ویولن‌زن ژاپنی ابداع شد. این روش بر این ایده استوار است که کودکان می‌توانند موسیقی را همانند زبان مادری خود یاد بگیرند. در این روش، کودکان ابتدا گوش می‌دهند و سپس تقلید می‌کنند. پدر و مادر و معلم نقش مهمی در این روش دارند و باید با کودک همراه باشند. کودکان از سطح پایین شروع می‌کنند و به تدریج به سطح بالاتر می‌روند. تأکید بر روی تکنیک، حافظه، تمرین و اجرای عملی است.
روش دالکروز
این روش توسط امیل ژاک دالکروز، یک آهنگساز سوئیسی در اوایل قرن بیستم پایه‌گذاری شد. این روش بر اساس تاثیر حرکت بر چگونگی شنیدن و درک موسیقی است. در این روش، کودکان با استفاده از حرکات بدن، مثل قدم زدن، دست زدن، پریدن و نشستن، به گام، ضرب و ریتم پاسخ می‌دهند. همچنین با استفاده از سُلفژ، نت خوانده و نت نوشته می‌شود. هدف از این روش تقویت هماهنگی بین شنیدار، بینایی و حرکت است .
نتیجه‌گیری:
آموزش موسیقی به کودکان یکی از بهترین هدیه‌هایی است که می‌توانیم به آینده بدهیم. با استفاده از روش‌های مناسب و جذاب، می‌توانیم کودکان را به عشق و لذت موسیقی فراخوانده و توانایی‌های ذاتی آن‌ها را بهبود بخشیم. هر یک از روش‌های معرفی شده در این مقاله دارای فلسفه، سیستم و هدف خود هستند و بسته به نوع، سطح و علاقه‌مندی کودکان، معلمان موسیقی می‌توانند از آن‌ها بهره ببرند. در نهایت، آموزش موسیقی به کودکان نه تنها یک فعالیت آموزشی است، بلکه یک فرصت برای ارتباط، خلاقیت و شادابی است.
