یادگیری سلفژ همزمان با آموزش ساز بهتر است ؟
یادگیری سلفژ همزمان با آموزش ساز یا بدون ساز، بیشتر از یک احتیاج ساده است. حتما شما با سلفژ آشنایی دارید که الان مشغول مطالعه ی این مقاله هستید . پس اینجا در مورد چیستی سلفژ صحبت نمی کنیم . سلفژ یک اتاق بزرگ پر از وسایل و ابزارهای آموزش موسیقی است . فرقی نمی کند شما چه تصیمی دارید برای نوازندگی ساز تخصصی ، خوانندگی یا دروس آهنگسازی . برای هر سازی که قصد یادگیری آنرا دارید ، سلفژ مورد نیاز است .
شما نیز ممکن است بپسندید
شاید یادگیری سلفژ برای نواختن یک ساز تخصصی مثل ویولن ، تار و سه تار ، دف ، پیانو و یا هر سازی دیگر واجب نباشد و شما اجباری برای یادگیری آن همزمان با آموزش ساز و آواز نداشته باشید . اما بدون شک فواید آن بسیار زیاد خواهد بود . یادگیری سلفژ به شما در خواندن سریع الگوهای ریتمیک ، نُت ها و … کمک کرده و تمرکزتان را برای تسلط بر تکنیک های نوازندگیتان بیشتر خواهد کرد .
سلفژ و ساز تخصصی
همانطور که شما دیوان حافظ را می خوانید ، یا کتاب های درسی تان را مطالعه می کنید ، موقع خواندن توجهتان به کنار هم چیده شدن جمله ها و علائم و سر و ته متن نیست . شما با یک نگاه معمولا یک جمله ی کوتاه را سریع درک می کنید و با خواندن و رد شدن از آن مفهوم در ذهنتان نقش می بندد . می دانید چرا ؟ چون بارها این کلمات را در کتاب ها ، روزنامه ها ، سایت ها و … کنار هم دیده اید و این تکرار باعث شده که شما به محض دیدن ، با آن ارتباط برقرار کنید و مفهوم آنرا درک کنید .
در مورد سلفژ هم به اینگونه است . سلفژ ( در بخش ریتم خوانی یا همان پارلاتی ) به شما این فرصت را می دهد که اینقدر الگوهای ریتمیک را کنار هم ، با شکل و حالت های مختلف ببینید و بخوانید ، که زمانیکه آنرا در یک قطعه ی موسیقی و بر روی نت های مختلف دیدید فقط به فکر اجرای صحیح آن باشید نه اینکه برای درک آن الگو معطل شوید .
نت خوانی پایه و اساس اغلب کلاس های آموزشی ساز و آواز است . شما پیش از آنکه به یک نوازنده ی حرفه ای و در سطح پیشرفته تبدیل شوید باید بتوانید نُت های موسیقی را درست و سریع بخوانید و همراه با الگوهای ریتمیک و ریتم های مختلف به درک درستی از آنها برسید .
وقتی یادگیری سلفژ را همزمان با آموزش ساز تخصصی تان پیش ببرید ، به خودتان این فرصت را می دهید که هرچه زودتر از یادگیری قطعات ساده ی ساز تخصصی خود عبور کنید و زودتر به قطعات پیشرفته تر و حتی سبک های مختلف موسیقی برسید . این بسیار لذت بخش است و انگیزه ی بسیاری در شما برای پیشرفت بوجود می آورد .
شروع یادگیری سلفژ چه زمانی باید باشد ؟
اینکه یادگیری سلفژ بلافاصله و هزمان با شروع ساز تخصصی باشد یا اینکه به زمان دیگری موکول شود ، خیلی زیاد به سن و سال هنرجو بستگی دارد . وقتی که هنرجو جوان تر باشد درک سلفژ برای او ساده تر است. البته قبلا هم گفتیم که یادگیری موسیقی و نوازندگی به هیچ عنوان سن مشخص و قطعی ندارد .
اما مثل اغلب آموزش ها که پایه ی آن سنین کودکی است ، نوازندگی و آموزش موسیقی هم از سنین کودکی توصیه شده است . کودکان در این سن مثل یک فلش مموری جا دار با حجم بسیار زیاد هستند که هر چه معلم به او بگوید به سادگی و سریع به حافظه می سپرد و به آن عمل می کند . فرقی هم نمی کند که آن آموزش ، نُت خوانی و سلفژ باشد یا یک گام ، فواصل یا یک قطعه ی زیبای موسیقی .
برای کودکان بعد از سن ۵ یا ۶ سالگی که معمولا بهترین سن شروع یادگیری ساز تخصصی است، بهتر است همزمان با آموزش ساز ، یادگیری سلفژ هم آغاز شود . ذهن آرام و پر حجم این عزیزان ، بسیار آماده ی درک و یادگیری همزمان هر دوی این مهارت ها می باشد .
اما این مورد برای افراد بزرگسال کمی متفاوت است . افراد بزرگسال معمولا دغدغه های ذهنی و کاری فراوان دارند. استرس های کاری و زندگی و مسئولیت های اجتماعی و خانوادگی آنها قابل مقایسه با کودکان نیست . پس بهتر است بزرگسالان یادگیری سلفژ و ساز تخصصی را به صورت همزمان پیگیری نکنند . مگر اینکه اینکار توسط استادی ماهر و کاربلد ، پس از بررسی شرایط روحی و جسمی ، توانمندی و استعداد هنرجو ، توصیه شده باشد . که البته باز هم اینکه در کدام مرحله از آموزش ساز ، یادگیری سلفژ شروع شود ، موردی مهم است که به آن خواهیم پرداخت .
در کدام مرحله از آموزش ساز ، یادگیری سلفژ شروع می شود ؟
خب این سوال بسیار مهمی است . شاید بسیاری از هنرجویان بزرگسال یا پدر و مادرانی که دغدغه ی آموزش موسیقی فرزندانشان را دارند ، در مورد اهمیت سلفژ بسیار شنیده باشند . اما نمی داند که باید چه موقعی این آموزش را شروع کنند . آیا در شروع یادگیری ساز تخصصی ؟ در میانه ی راه و یا پایان ؟
بهترین حالت این است که باتوجه به نوع انتخاب ساز و با صلاحدید استاد ساز تخصصی ، زمان ورود یادگیری سلفژ به فهرست آموزشی شما مشخص شود .
چیزی که مشخص است این است که سلفژ یک درس تئوری و کمی خشک است. اما ساز و نوازندگی یه کلاس عملی و می تواند سرگرم کننده باشد . اگر از همان ابتدا سلفژ خیلی جدی شروع شود امکان اینکه از علاقه ی هنرجو به ادامه ی یادگیری ساز هم کاسته شود زیاد است . اگر هم دیر شروع شود قطعا محتوای آموزش ساز تخصصی شما بی بهره از درس مهمی به نام سلفژ ( ریتم خوانی و صداخوانی ) خواهد بود .
شاید بهترین حالت این است که مناسب ترین زمان شروع یادگیری سلفژ را معلم ساز شما تشخیص بدهد. در اینصورت هنرجو همزمان با لذت یادگیری عملی ساز ، می تواند یک درس تئوری به نام سلفژ را هم به خوبی فرا بگیرد .
چرا باید سلفژ را یاد بگیریم ؟
یادگیری سلفژ در صورتیکه آموزشی درست را به همراه داشته باشد ، به هنرجو کمک می کند که بدون استفاده از ساز هم اصوات موسیقی را در ذهن بشنود و آنها را بخواند . الگوهای ریتمیک را درک کند و حتی آماده ی ساختن یا نوشتن یک آهنگ شود .
وقتی که شما با استفاده از سلفژ و تربیت شنوایی اصوات را درک کنید و صداها را بشنوید ، دیگر نیازی به یک ساز مثل پیانو یا کیبورد ندارید تا با کمک آن آهنگسازی کنید . وقتی که گوش شما از نظر درک اصوات و فرکانس ها به قدرت رسید ، نوازندگی سازهایی مثل ویولن ، ویولنسل ، کمانچه ، عود و … که به صدا در آوردن نُت ها بر روی آن به درک بالای شنیداری نیاز دارد ، امکان پذیر می شود .
بله یادگیری سلفژ کار ساده ای نیست و انگیزه ، توجه و نظم دقیقی می طلبد . اما همانطور که شما از مطالعه ی یک کتاب لذت می برید باید از موسیقی هم لذت ببرید . پس برای اینکه بتوانید مطالعه کنید اول باید سواد خواندن یاد بگیرید . سواد موسیقی هم سلفژ است .
امروزه یادگیری سلفژ با توجه به شیوه های مدرن و کاربردی ، خیلی لذت بخش و ساده تر شده است . یکی از همین روش ها ، یادگیری همزمان ساز تخصصی با سلفژ و نت خوانی است . چون یادگیری سلفژ در کنار ساز به شما این امکان را می دهد که سریعتر نتیجه ی زحمت خود را ببینید و بشنوید .
یادگیری سلفژ و ساز یا آواز را همزمان شروع کنید
اگر فکر می کنید که دوست دارید وقتی آهنگی را در یک مهمانی شنیدید یا از شنیدن یک قطعه موسیقی در اینستاگرام شگفت زده شدید ، بتوانید آنرا بنوازید ، باید خیلی بیشتر از یک هنرجوی نوازندگی ساز یاد بگیرید . اینجاست که یادگیری سلفژ همزمان با آموزش تار ، نی ، کمانچه ، پیانو ، ویولن ، تنبک یا ترومپت و … به شما اعتماد به نفس می دهد و پیشرفت سریع تر شما را رقم می زند . ضمن اینکه شما همزمان دو مهارت را دنبال کرده اید و پس از مدتی خواهید دید هر آنچه را دوست دارید می نوازید یا درست می خوانید . و این انگیزه ای می شود برای هر چه بیشتر دانستن و پیشرفت کردن .
اعتماد متقابل هنرجو و استاد ساز و سلفژ در مسیر آموزش بسیار اهمیت دارد . یک استاد کاردان و با تجربه می داند که مسیر یادگیری همزمان ساز و سلفژ را چگونه ترسیم کند که هنرجوی خود را بر اساس سن ، سطح آموزش ، استعداد و سرعت پیشرفت ، به بهترین نتیجه برساند .
حتما معلم و استادی را پیدا کنید که با شخصیت و اهداف و روحیه شما مطابقت داشته باشد . بله کار ساده ای نیست ، اما حتما پیگیر باشید و با تحقیق و بررسی انتخاب کنید . استادی که عاشق کارش باشد ، شوق و اشتیاقش را حتما به شما منتقل می کند و با این کار انگیزه ی مضاعفی در شما بوجود می آورد . هر چه کلاس درس شما از این شوق و انرژی مملو باشد ، سختی یادگیری تئوری های موسیقی برایتان آسان خواهد و لذت بخش خواهد شد .
در پایان به این نکته اشاره می کنم که منظم بودن در راه یادگیری سلفژ و ساز تخصصی تاثیر شگفت انگیزی دارد . بهتر است ساعت های مشخصی را برای تمرین در نظر بگیرید و اینکه به کیفیت و نظم تمرینات بیشتر از کمیت بدون هدف فکر کنید .
